Je Hb is goed, maar voel je je nog steeds moe?

Veel mensen ervaren langdurige vermoeidheid, herstellen traag na inspanning of hebben moeite met concentratie, terwijl hun bloeduitslagen ogenschijnlijk normaal zijn. Een veelgehoorde geruststelling van de huisarts is: “Je Hb is goed, dus je hebt geen ijzertekort.” Maar dat zegt niet alles.

Bij Newmedix kijken we verder dan alleen het hemoglobinegehalte (Hb). Want een normaal Hb betekent niet automatisch dat er voldoende ijzer beschikbaar is voor de energieproductie in je cellen – en vooral niet in je mitochondriën, de energiefabriekjes van je lichaam.

Ferritine, ijzer en mitochondriën: hoe hangen ze samen?

Om te begrijpen waarom je je moe kunt voelen bij een normaal Hb, is het belangrijk om te weten hoe ijzer zich in het lichaam gedraagt.

1. Ferritine: de ijzervoorraad van je lichaam

Ferritine is een eiwit dat ijzer opslaat, voornamelijk in de lever, milt en het beenmerg. Het fungeert als buffer: wanneer je lichaam ijzer nodig heeft, haalt het die uit de ferritinevoorraad.

2. Transferrine: het transportsysteem

Zodra het lichaam ijzer nodig heeft, bindt het aan transferrine, een transporteiwit in het bloed. Transferrine levert het ijzer af aan cellen, waar het onder andere in de mitochondriën wordt opgenomen.

3. Mitochondriën: de motoren van je energieniveau

Mitochondriën produceren ATP, de energiemolecule die al je lichaamsfuncties aandrijft. Hiervoor hebben ze ijzer nodig, onder andere in:

• Cytochromen in de elektronentransportketen
• IJzer-zwavelclusters in enzymen
• Heemgroepen voor zuurstofverwerking

Bij een ijzertekort verlopen deze processen minder goed, wat kan leiden tot klachten zoals vermoeidheid, spierzwakte, hersenmist, depressieve en angstige symptomen, haaruitval, slaapproblemen, hartkloppingen, hoofdpijn, nekpijn, duizeligheid, broze nagels, verminderde sportieve prestaties en een vertraagd herstel.

Maar mijn Hb is toch normaal?

Een normaal Hb-waarde betekent dat je voldoende hemoglobine hebt voor zuurstoftransport via je rode bloedcellen. Maar dat vertelt niets over de beschikbaarheid van ijzer in de rest van je cellen.

Hb is slechts het topje van de ijsberg

Wat veel mensen niet weten: ongeveer 80 tot 85% van alle cellen in je lichaam zijn rode bloedcellen. Deze zijn gespecialiseerd in zuurstoftransport via hemoglobine, bevatten geen mitochondriën en kunnen dus geen energie maken via oxidatieve fosforylatie. Ze produceren alleen kleine hoeveelheden ATP via anaerobe glycolyse – net genoeg voor hun eigen minimale energiebehoefte.

De overige cellen – zoals spier-, zenuw- en levercellen – bevatten wél mitochondriën en zijn verantwoordelijk voor jouw energiehuishouding. Als je alleen naar Hb kijkt, krijg je dus geen inzicht in hoe goed deze energieproducerende cellen van ijzer worden voorzien.

Daarom gebruiken we bij Newmedix ook ferritine als aanvullende maatstaf. Ferritine geeft inzicht in de ijzervoorraad die beschikbaar is voor cellulaire energieproductie. Natuurlijk is Hb belangrijk voor zuurstoftransport – óók cruciaal voor energie. Maar ferritine laat beter zien of je lichaam over voldoende ijzer beschikt om energie te maken op celniveau.

Mitochondriën zijn extra gevoelig

Mitochondriën zijn bijzonder gevoelig voor ijzertekort. Ze kunnen hun werk – het maken van ATP – alleen goed doen als er voldoende ijzer is voor hun enzymen en ademhalingsketens. Als dat ontbreekt, ontstaat een zogenoemd “functioneel ijzertekort”: je Hb is nog normaal, maar je energie is ver te zoeken.

Wanneer is je ferritine optimaal?

De referentiewaarden van laboratoria zijn vaak breed. Je kunt al als “normaal” worden aangemerkt bij ferritine van 10 of 20 µg/L. Voor optimale mitochondriale werking is dat vaak te laag.

Aanbevolen optimale ferritinewaarden in de functionele geneeskunde:

• Vrouwen: 100–120 µg/L
• Mannen: 100–140 µg/L

Onder de 65 µg/L bij vrouwen of 75 µg/L bij mannen is de kans groot dat mitochondriën onvoldoende ijzer krijgen.

Hoe ontdek je een functioneel ijzertekort?

Bij Newmedix kijken we daarom breder dan alleen Hb. Wij adviseren een combinatie van markers om een goed beeld te krijgen:

• Ferritine – om je ijzervoorraad te beoordelen
• Transferrineverzadiging (%) – hoeveel ijzer is daadwerkelijk beschikbaar?
• Serumijzer en TIBC – totaal ijzer en bindingscapaciteit
• Oplosbare transferrinereceptor (sTfR) – laat zien of je cellen extra ijzer nodig hebben

Samenvattend

Een normaal Hb betekent niet automatisch dat je voldoende ijzer hebt voor optimale energieproductie. Ferritine en andere markers geven een vollediger beeld van je energietoestand op celniveau.

Heb je al langere tijd last van vermoeidheid, hersenmist of moeite met fysieke inspanning – ondanks normale bloeduitslagen? Laat dan ook je ferritine en andere ijzerparameters controleren.

Bij Newmedix brengen we je biochemie in kaart en kijken we naar de werkelijke oorzaken van je klachten, zodat je energie en herstelvermogen weer op orde komen.

👉 Vraag vrijblijvend een gratis adviesgesprek aan.