Wat is een lekkende darm of leaky gut?

Wat is een lekkende darm of leaky gut?

Lekkende darm of een Leaky gut is een aandoening van de darmen waarbij de darmwand verhoogd doorlaatbaar is. De darmwand vormt normaal gesproken een barrière die de gastheer beschermt tegen de omgeving en reguleert wat er in je bloedsomloop terechtkomt vanuit de darmen en wat niet.

Tussen de epitheelcellen van de darmwand, die uit een laag cellen bestaat, zitten zogenaamde tight junctions: een soort bruggetjes die de darmwand aaneengesloten houden. Als de darmwandcellen of tight junctions beschadigd raken, kunnen er toxines (van bijvoorbeeld bacteriën of schimmels), microorganismen of onverteerde eiwitten (uit voeding) de bloedbaan in lekken.

Deze ongewenste deeltjes lokken een ontstekingsreactie uit van het immuunsysteem, die zich in het hele lichaam kan uitbreiden en klachten geven. Dit kan op zijn beurt weer een trigger zijn om een auto-immuunziekte te ontwikkelen, waaronder chronische darmontstekingen, lupus en schildklierziekte.

Symptomen lekkende darm of leaky gut

Allergieën, voedselintoleranties, inflammatoire huidaandoeningen (bijvoorbeeld eczeem), gewrichtspijn, hoofdpijn, hormonale disbalansen, stemmingsklachten, angstklachten en vermoeidheid. Spijsverteringsproblemen zoals chronische diarree, opgeblazenheid en obstipatie kunnen ook tekenen zijn van een leaky gut.

Oorzaken of bijdragende factoren van een lekkende darm

Langer bestaande voedselallergieën, ontstekingsbevorderende voeding (zoals voeding hoog in suiker en verzadigd vet, bewerkte voeding, zuivel), blootstelling aan gifstoffen (waaronder pesticiden zoals glyfosaat en chemische reinigings-/schoonmaakmiddelen), hoog gebruik van medicatie (zoals antibiotica en NSAIDS: ontstekingsremmende pijnstillers bijvoorbeeld ibuprofen), alcoholconsumptie, roken, verstoringen in de darmflora, darminfecties en stress.

Onderzoek naar een leaky gut

Om een leaky gut of lekkende darm op te sporen en te behandelen kunnen de volgende onderzoeken zinvol zijn:

In bloed:
Voedselintoleranties (IgG reacties): vertraagde overgevoeligheidsreacties op bepaalde voedingsmiddelen
Endotoxinen/LPS (lipopolysacchariden): de aanwezigheid van endotoxinen of gifstoffen van (slechte) LPS bacteriën in de bloedbaan.
Vitamine d : vitamine d verbetert een leaky gut bij bijvoorbeeld mensen met de ziekte van Crohn en heeft een regulerende werking op je immuunsysteem

In de ontlasting:
– Zonuline: een eiwit dat de darmdoorlaatbaarheid verhoogt
– Alfa-1-antitrypsine: een ontstekingsmarker van de darm (ontstekingen in de darm veroorzaken een leaky gut)
– Secretoir IgA: werking van het immuunsysteem in je darmwand. S- IgA beschermt je tegen infecties, ontstekingen, allergieën en gifstoffen
– Beta-defensine: een ontstekingsremmende stof die door darmwandcellen wordt geproduceerd en microorganismen helpt doden
– Microbioom onderzoek: het in beeld brengen van je darmflora, onder andere de diversiteit van je bacteriestammen en mogelijke disbalansen bijvoorbeeld een tekort aan goede, beschermende bacteriën (zoals de Prausnitizii bacterie) en een overschot aan slechte bacteriën (zoals LPS bacteriën).
– Calprotectine: een parameter voor ontstekingen in de darmwand.

In deze huidige tijd met meer vervuiling vanuit onze omgeving, hoge stress en ongezondere voedingspatronen en gewoontes is het misschien niet vreemd dat steeds meer mensen een zekere mate van leaky gut hebben. Gelukkig kunnen we hier zelf van alles aan doen door onze voeding en leefstijl aan te pakken.

Lekkende darm helen

Een lekkende darm helen begint met het onderkennen en aanpakken van de oorzaken:

– Vermijd zoveel mogelijk het gebruik van antibiotica, pijnstillers (NSAIDS), alcohol, roken en ontstekingsbevorderende chemicaliën of voeding.
– Breng de darmflora weer in balans. Eet voldoende vezels (plantaardige onbewerkte voeding).
– Verlaag ontstekingen in de darmwand en repareer de darmslijmlaag (gezonde voeding en zo nodig supplementen). Verminder stress en leer hier beter mee omgaan.