Low Grade Inflammation en de Impact op je Gezondheid
Heb je last van vermoeidheid, stemmingsstoornissen, spijsverteringsproblemen? Of ervaar je onverklaarbare algehele spierpijn of gewrichtspijn? De reden daarvan kan low grade inflammation zijn. Deze toestand van het immuunsysteem, ook wel laaggradige ontstekingen genoemd, kan allerlei oorzaken hebben. Door de mildheid valt een laaggradige ontstekingsactiviteit je misschien niet direct op. Milde aanhoudende ontstekingen kunnen echter allerlei vervelende gevolgen voor je gezondheid hebben. Alle reden dus om te lezen hoe laaggradige ontstekingsactiviteit ontstaat en wat de symptomen zijn. Je ontdekt in dit artikel ook de mogelijkheden voor preventie en behandeling van low grade inflammation.
Laaggradige Ontstekingsactiviteit: Wat is dat?
Laaggradige ontsteking is een langdurige, milde ontstekingsreactie in het lichaam, waarbij stoffen zoals C-reactief proteïne licht tot matig verhoogd zijn. Dit type ontsteking blijft bestaan lang nadat de oorspronkelijke oorzaak/trigger weg is en kan schadelijk zijn voor het lichaam. Om het ontstaan van low grade inflammation te kunnen begrijpen, is het belangrijk om te weten dat je lichaam ontstekingen gebruikt om zich te verdedigen tegen binnendringende micro-organismen. Bij low grade inflammation blijft de ontsteking echter op een laaggradig niveau. Dit in tegenstelling tot een acute infectie, zoals bij een geïnfecteerde wond. In dat geval is er een directe en korte reactie die voornamelijk in één gebied optreedt. Je merkt de ontsteking dan bijvoorbeeld op door roodheid, zwelling, pijn en etter. Laaggradige ontstekingsactiviteit is daarentegen chronisch en beïnvloedt je hele lichaam. Het gevaar bestaat dat de ontstekingen, doordat ze sluimerend in je lichaam aanwezig zijn, je gezondheid op den duur schaden.
Laaggradige Ontstekingen: De Connectie met NF-kB en Inflammasome
Het biologische proces van low grade inflammation is vrij complex. Zo speelt het eiwitcomplex NF-kB een sleutelrol. NF-kB is betrokken bij allerlei cellulaire processen waaronder de aanmaak van ontstekingsmediatoren. Dit zijn stoffen in het lichaam die een ontstekingsreactie bevorderen of reguleren. Wanneer NF-kB voortdurend wordt geactiveerd, kan dit bijdragen aan een overmatige productie van ontstekingsmediatoren. Dit proces bevordert laaggradige ontstekingen.
Een ander eiwitcomplex dat een belangrijke rol speelt in de werking van het immuunsysteem en het ontstaan van ontstekingsprocessen is het inflammasome. Dit eiwitcomplex activeert ontstekingsreacties op schadelijke prikkels in het lichaam. Wanneer het inflammasome overactief wordt, blijft het pro-inflammatoire cytokines produceren.
Het gevolg hiervan is dat NF-kB en het inflammasoom constant zorgen voor een verhoogd cytokineniveau. Deze cytokines kunnen op zichzelf nieuwe ontstekingsroutes activeren. Dit creëert een voortdurende cyclus van inflammatie. Hierdoor blijft het proces van laaggradige ontsteking zichzelf voeden, wat resulteert in aanhoudende ontsteking en uiteindelijk leidt tot chronische ontstekingsactiviteit.
Hoe Herken je een Low Grade Inflammation?
Typische symptomen van low grade inflammation zijn vermoeidheid, spierpijn of gewrichtspijn. Ook kun je een griepgevoel zonder koorts , inspanningsintolerantie (PEM) of fibromyalgische klachten ervaren. Verder komen keelpijn en hoofdpijn vaak voor. Bovendien kan een laaggradige ontsteking uitmonden in de hersenen wat neuroinflammatie heet. Symptomen die hierbij horen zijn onder andere slaapproblemen, depressie, prikkelgevoeligheid en onverklaarbare angstklachten.
Laaggradige Ontstekingen en de Gevolgen voor je Gezondheid
Een laaggradige ontsteking kan uiteindelijk leiden tot ernstige gezondheidsproblemen, omdat je immuunsysteem voortdurend actief blijft. Dit verhoogt op termijn het risico op auto-immuunziekten zoals reuma, artritis, of de ziekte van Crohn. Daarnaast kunnen ook aandoeningen zoals Parkinson, Alzheimer, of diabetes type 1 zich ontwikkelen.
Hoewel een laaggradige ontsteking kan uitmonden in een auto-immuunziekte is er verschil tussen deze twee aandoeningen. Low grade inflammation is een vorm van auto-inflammatie waarbij voornamelijk de cellen van het aangeboren deel van het immuunsysteem zijn betrokken. Bij een auto-immuunziekte is voornamelijk het aangeleerde deel van het immuunsysteem betrokken en valt het eigen lichaam aan.
De belangrijkste verschillen tussen laaggradige ontstekingen (autoinflammatie) en auto-immuunziekte liggen in de oorsprong, aard en betrokken immuuncellen van de ontstekingsreactie.
Laaggradige Ontstekingen (Autoinflammatie) | Auto-immuunziekte | |
---|---|---|
Oorzaak | Veroorzaakt door triggers zoals een virus of bacterie, dieet, sedentaire levensstijl, obesitas, stress, toxines. Ook door verstoringen in het darmmicrobioom/darmflora | Ontstaat door disfunctie in het immuunsysteem en aanvallen van eigen weefsels; beïnvloed door genetica en omgevingsfactoren zoals infecties en toxines. |
Aard | Subtiel, aanhoudend en systemisch zonder locatiespecifieke symptomen. Sluimerend en ontwikkelt over lange periode. | Specifieker en gericht op bepaalde organen of weefsels met duidelijke, soms ernstige symptomen, zowel acuut als chronisch. |
Kenmerken | Verhoogde niveaus van inflammatoire markers zoals CRP en cytokinen. Geen specifieke auto-antilichamen aanwezig. | Aanwezigheid van auto-antilichamen of autoreactieve T-lymfocyten. Specifieke weefselschade door autoreactieve immuunreacties. |
Betrokken immuuncellen | Voornamelijk aangeboren immuuncellen zoals macrofagen en neutrofielen. | Er zijn geen specifieke immuuncellen, maar betrokkenheid van immuuncellen die weefsels aanvallen is impliciet. |
Hoe Laaggradige Ontstekingen Leiden tot Vermoeidheid en Verminderde Energie
Laaggradige ontstekingen kunnen een aanzienlijke invloed hebben op de mitochondriën, wat resulteert in verminderde energieproductie. Mitochondriën zijn namelijk de “energiecentrales” van onze cellen waar energie (ATP) wordt geproduceerd uit voedingsstoffen en zuurstof. Deze energie is nodig voor bijna alle lichaamsfuncties.
Laaggradige ontstekingen produceren reactieve zuurstof- en stikstofmoleculen, ook wel ROS en RNS genoemd. Deze moleculen veroorzaken schade aan de mitochondriale membranen en hun genetisch materiaal (mtDNA). Hierdoor vermindert de efficiëntie van de energieproductie.
Tijdens een ontsteking komen er meer ontstekingsmoleculen vrij, zoals TNF-α en IL-6. Deze moleculen kunnen de werking van de mitochondriën verstoren en de efficiëntie van de ATP-productie verminderen.
Door de schade en verstoring produceren de mitochondriën minder ATP. Dit betekent minder beschikbare energie voor de cellen, wat kan bijdragen aan symptomen zoals vermoeidheid, spierzwakte en cognitieve problemen.
Verminderde mitochondriale functie kan op zichzelf meer ontsteking veroorzaken omdat beschadigde mitochondriën meer ROS produceren. Dit creëert een vicieuze cirkel waarin ontsteking en mitochondriale schade elkaar blijven verergeren.
Met andere woorden, laaggradige ontstekingen veroorzaken een “energieschaarste” in het lichaam omdat ze de mitochondriën beschadigen.
Risicofactoren voor Laaggradige Ontstekingsactiviteit
Laaggradige ontstekingen kunnen op allerlei manieren ontstaan. De hoofdoorzaken zijn:
Oorzaak | Beschrijving |
---|---|
Levensstijl en Omgevingsfactoren | Ongezond dieet met veel suiker, bewerkte voedingsmiddelen en arachidonzuur. Sedentaire levensstijl, slaaptekort en obesitas. |
Infecties | Infecties door virussen of bacteriën. |
Stress | Psychologische stress kan bijdragen aan aanhoudende ontstekingsreacties. |
Toxines | Blootstelling aan luchtvervuiling, sigarettenrook en zware metalen. |
Darmmicrobioom Verstoring | Dysbiose of een disbalans in de darmflora, SIBO en verhoogde intestinale permeabiliteit (“leaky gut”). |
Genetische Factoren | Genetische vatbaarheid voor ontstekingen, zoals SNPs (Single Nucleotide Polymorphisms) in Toll-like receptoren. |
Oxidatieve Stress | Aanhoudende blootstelling aan oxidatieve stress, bijvoorbeeld door uv-straling, geneesmiddelen, alcohol of roken. |
Chronische Barrière Disruptie | Schade aan beschermende lagen zoals de huid of de darmwand. Parodontitis kan tandvlees kwetsbaar maken voor indringers. |
Lichamelijk Trauma | Een ongeluk kan low grade inflammation bevorderen, bijvoorbeeld bij whiplash of hersenschudding. |
Voedingsgerelateerde Factoren | Overmatige consumptie van pro-inflammatoire voedingsstoffen zoals AGEs en omega 6-vetzuren. Tekorten aan voedingsstoffen zoals vitamine D of omega 3-vetzuren. Overgevoeligheid voor voedingsstoffen zoals zuivel, granen, gluten, noten en eieren. |
Laaggradige Ontstekingsactiviteit: Tips voor Preventie
Nu de gevolgen van laaggradige ontstekingen bekend zijn, wil je wellicht weten wat je zelf aan preventie van deze aandoening kunt doen. Een belangrijke methode is het volgen van een gezond dieet. Bewerkte voedingsmiddelen, transvetten, geraffineerde suikers en overmatig alcoholgebruik kunnen namelijk de ontstekingsactiviteit in je lichaam verhogen. Zorg daarom voor een voedingspatroon dat rijk is aan vezels, mineralen en vitamines. Want deze voedingsstoffen helpen om low grade inflammation tegen te gaan. Verder is het belangrijk om voldoende te slapen, chronische stress te verminderen en regelmatig te bewegen. Ook kunnen voedingssupplementen bijdragen om je immuunsysteem in balans te houden. Je kunt dan denken aan stoffen zoals vitamine D, curcumine, boswellia, resveratrol, vitamine E, vitamine C, EGCG, quercetine of omega 3-vetzuren.
Het Bepalen van de Hoogte van de Laaggradige Ontstekingen in je Lichaam
Er zijn verschillende markers, ofwel indicatoren, om te ontdekken of er low inflammation aanwezig is en hoe ernstig deze is. Hiervoor kunnen we onder andere de volgende stoffen meten in het bloed:
- High sensitive CRP (hs-CRP) is een eiwit dat in je bloed toeneemt als er ergens in je lichaam een ontsteking is. Het is heel gevoelig, wat betekent dat zelfs lage niveaus van ontsteking gemeten kunnen worden.
- Lipidoxidatie vindt plaats wanneer vetten in je lichaam beschadigd raken door ontsteking, wat weer kan wijzen op onderliggende problemen.
- Cytokines zoals IL-1 en IL-6, en TNF-alfa zijn signalerende eiwitten die je immuunsysteem gebruikt om ontstekingsreacties te coördineren. Verhoogde niveaus van deze stoffen wijzen vaak op ontsteking.
- Calprotectine in serum is een ander eiwit dat verhoogd kan zijn bij ontstekingen. Daarmee kan het helpen om de ernst van de ontsteking te bepalen.
Behandeling van Low Grade Inflammation: Vraag een Gratis Adviesgesprek aan
Laaggradige ontstekingsactiviteit is een complexe aandoening die vaak ontstaat uit een combinatie van onderliggende oorzaken, waaronder voeding, leefstijl, infecties, en omgevingsfactoren. Deze subtiele, chronische ontsteking kan sluimerend aanwezig zijn en de gezondheid op de lange termijn nadelig beïnvloeden. Virussen en bacteriën, evenals stress en verstoringen in de darmen, spelen een belangrijke rol bij het activeren van het immuunsysteem en het bevorderen van ontstekingsreacties. Bovendien kunnen genetische aanleg en blootstelling aan toxines bijdragen aan dit proces. Het aanpakken van laaggradige ontstekingen vereist een holistische benadering die zich richt op het verbeteren van dieet, levensstijl, darmen, immuunsysteem, mitochondriën, hormonen, stressmanagement en slaapgewoonten. Door deze aspecten aan te pakken, kan men de vicieuze cirkel van ontstekingen doorbreken en de algehele gezondheid bevorderen.
Wil je meer weten over onze behandeling bij low grade inflammation? Maak dan eenvoudig een afspraak met ons voor een gratis adviesgesprek!
Natural Compounds as Regulators of NLRP3 Inflammasome-Mediated IL-1β Production
Referenties